TUỔI TRẺ HÒA VANG CÙNG NHÂN DÂN TIẾN VÀO THỜI ĐẠI SỐ

Trong bối cảnh Chính phủ đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia và triển khai Đề án 06 về phát triển dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử, việc ứng dụng công nghệ vào đời sống nhân dân không còn là lựa chọn mà là tất yếu. Tại huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, mô hình “Thanh niên hướng dẫn cài đặt tài khoản định danh điện tử VNeID cho người dân” không chỉ là một hoạt động hỗ trợ kỹ thuật đơn thuần mà còn là minh chứng sinh động cho sức mạnh của “dân vận khéo” trong thời đại mới. Đây là sự kết hợp hài hòa giữa tinh thần xung kích, sáng tạo của thanh niên và yêu cầu đổi mới quản trị xã hội trong thời kỳ số.

Cầu nối giữa chính sách và nhân dân

Trong bối cảnh Chính phủ triển khai Đề án 06 về phát triển dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử, tài khoản VNeID trở thành công cụ thiết yếu để người dân sử dụng các dịch vụ công trực tuyến, thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch ngân hàng, y tế, bảo hiểm... một cách nhanh chóng và minh bạch. Tuy nhiên, việc phổ cập công nghệ số cho người dân, đặc biệt là người già, lao động phổ thông hay người dân vùng sâu, vùng xa chưa bao giờ là điều dễ dàng.

Hiểu rõ điều đó, từ giữa năm 2023, Huyện Đoàn Hòa Vang đã triển khai thực hiện mô hình “Thanh niên hướng dẫn cài đặt tài khoản định danh điện tử VNeID”, huy động lực lượng đoàn viên thanh niên thành lập 11 Tổ thanh niên xung kích tại 11 xã, phối hợp với công an cơ sở đến từng hộ dân, từng khu dân cư, trường học, chợ, cơ quan… để hỗ trợ cài đặt và sử dụng VNeID. Mỗi đội hình có từ 10 đến 15 thành viên, được phân công cụ thể, hoạt động thường xuyên, đặc biệt là vào buổi tối các ngày cuối tuần đây là thời điểm mà người dân có mặt ở nhà nhiều nhất và phù hợp với lịch sinh hoạt của người lao động. “Từ khi thực hiện mô hình, các bạn đoàn viên thay phiên nhau phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an xã để hỗ trợ người dân xác thực danh tính, chụp ảnh chân dung, hoàn tất các bước tạo tài khoản mức độ 2, trong đó là chiến dịch ra quân Ngày thứ 7 xuyên suốt để hỗ trợ nhân dân. Từ mô hình này nhiều trường hợp là người già neo đơn, chưa từng dùng smartphone đã được hỗ trợ tận nơi, nhanh chóng, thuận lời. Nhìn thấy lực lượng đoàn viên không ngại mưa nắng, kiên trì đến tận nhà, người dân ai cũng vui vẻ, hào hứng”, chị Lê Thị Hồng Tuyết, Bí thư Đoàn xã Hòa Nhơn chia sẻ.

Chính nhờ vào tinh thần “nói ít làm nhiều, lấy hành động làm niềm tin” đã khiến những chiếc điện thoại thông minh vốn xa lạ với người lớn tuổi nay trở thành công cụ quen thuộc. Những ứng dụng công nghệ tưởng như khó hiểu lại trở nên gần gũi qua bàn tay chỉ dẫn tận tình của các bạn trẻ.

Dân vận khéo là biết đến đúng lúc, làm đúng cách

Trong thời gian đầu triển khai, không ít đoàn viên gặp khó khăn khi người dân tỏ ra nghi ngại với khái niệm “định danh số”. Nỗi sợ bị lộ thông tin cá nhân, sự lúng túng khi sử dụng smartphone, hoặc đơn giản là tâm lý “ngại cái mới” đó là những rào cản tưởng chừng không dễ vượt qua. Với phương châm “mỗi lượt cài đặt thành công không chỉ là con số, mà là một bước tiến trong hành trình đưa người dân tiếp cận tương lai số hoá”. Lực lượng đoàn viên đã vận dụng những phương pháp “dân vận khéo” cùng với sự, kiên trì, gần gũi, linh hoạt,  các bạn trẻ đã từng bước tháo gỡ những nút thắt trong lòng người dân. Có bác hơn 70 tuổi ở thôn Cẩm Toại Đông, ban đầu nhất quyết không chịu cài. Nhưng sau khi được chúng tôi hướng dẫn cụ thể, bác vui vẻ bảo: “Giờ tôi đi làm giấy tờ không cần nhờ con cháu nữa rồi’. Đó là niềm vui thực sự lớn với những công sức mà các bạn đoàn viên thanh niên đã bỏ ra”. Anh Nguyễn Văn Sỹ, Bí thư Đoàn xã Hòa Phong kể lại.

Theo số liệu từ Huyện Đoàn Vang cho biết, tính đến đầu năm 2025 mô hình này đã được thực hiện một cách có hiệu quả với hơn 20.000 lượt người dân hỗ trợ cài đặt VNeID, trong đó trên 5.000 tài khoản đã được xác thực mức độ 2, mở ra khả năng tiếp cận các dịch vụ công như đăng ký tạm trú, cấp giấy tờ xe, khai sinh trực tuyến, thậm chí đăng ký mã số định danh cho trẻ em, liên kết bảo hiểm y tế, ngân hàng, sổ sức khỏe điện tử... Bà Nguyễn Thị Hồng (67 tuổi, trú tại thôn Thạch Bồ, xã Hòa Phong) là một trong những người đầu tiên được hỗ trợ cài đặt tài khoản định danh điện tử mức độ 2 từ các bạn đoàn viên xã, bà phấn khởi chia sẻ: “Lúc đầu tôi cũng không hiểu mấy cái này là gì. Nhưng mấy đứa thanh niên tới tận nhà, cài ứng dụng cho tôi, hướng dẫn cặn kẽ, nói rõ là sau này làm thủ tục khai tử, khai sinh, cấp giấy tờ... đều có thể làm online. Tôi thấy tiện ghê lắm, đỡ phải đi lại nhiều lần, nhất là người già như tôi đâu có đi xa được.”
          Với quan niệm “mỗi lượt cài đặt là một lần gieo mầm cho hành trình chuyển đổi số”, mô hình đã góp phần thu hẹp khoảng cách số, đặc biệt ở các xã miền núi như Hòa Bắc, Hòa Phú nơi có đồng bào dân tộc thiểu số Cơtu đang sinh sống. Thay vì cảm giác bị bỏ lại phía sau, người dân nay đã dần thấy mình là một phần của cuộc cách mạng số, điều tưởng như xa xôi, giờ đây đã hiện diện trong chính đời sống thường nhật.

Hành trình gieo mầm chuyển đổi số từ trái tim người trẻ

Đằng sau sự lan tỏa mạnh mẽ và thành công của mô hình là một cách tổ chức bài bản nhưng không kém phần linh hoạt. Huyện Đoàn Hòa Vang không chọn cách làm đại trà, mà triển khai theo chiều sâu “chọn đúng người, đúng việc, đúng thời điểm”. Từng tổ thanh niên được tập huấn kỹ năng, chia ca theo khung giờ hợp lý, phối hợp chặt chẽ với công an xã, chính quyền địa phương và hệ thống chính trị cơ sở để hỗ trợ nhân dân mọi luc mọi nơi.

Anh Nguyễn Đình Thịnh, Phó Bí thư phụ trách Huyện Đoàn Hoa Vang cho biết “Ngay khi có chỉ đạo từ Trung ương Đoàn và thành phố, chúng tôi xác định đây không chỉ là nhiệm vụ chính trị, mà là cơ hội để tuổi trẻ thể hiện vai trò tiên phong trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Thanh niên là lực lượng am hiểu công nghệ, có tinh thần xung kích nên cần được phát huy tối đa, để đưa người dân bước vào kỷ nguyên công nghệ số. Có nhiều trường hợp đặc biệt như các cụ cao tuổi, người lao động phổ thông hoặc bà con dân tộc thiểu số chưa quen công nghệ, nhưng nhờ sự kiên trì và thái độ phục vụ tận tình của các bạn đoàn viên mà đã vượt qua rào cản. Với chúng tôi, mỗi lượt cài đặt thành công là một lần tạo dựng lòng tin, là một bước đưa người dân đến gần hơn với các tiện ích của xã hội số. Đó không đơn thuần là công việc kỹ thuật, mà là hành trình gieo mầm chuyển đổi số trong cộng đồng.”

Điều đáng quý là trong hành trình thực hiện mô hình ấy, nhiều đoàn viên thanh niên không chỉ trưởng thành về kỹ năng, mà còn thêm thấu hiểu người dân, gắn bó hơn với cộng đồng. Những câu chuyện giữa các bạn trẻ và người dân,từ một cụ già lần đầu chạm vào ứng dụng điện tử, đến một công nhân mừng rỡ vì lần đầu tự tay nộp hồ sơ trực tuyến, đều là những mảnh ghép sống động của một quá trình chuyển mình bền bỉ.

Mô hình “Thanh niên Hòa Vang hướng dẫn cài đặt tài khoản VNeID” là minh chứng rõ nét cho tinh thần “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên” trong thời kỳ mới. Nó cho thấy rằng, chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện của hạ tầng công nghệ hay phần mềm dữ liệu, mà trước hết là hành trình gieo mầm lòng tin giữa người với người, giữa chính sách với cuộc sống.

Khi tuổi trẻ được tổ chức, định hướng và phát huy đúng vai trò, họ hoàn toàn có thể trở thành lực lượng nòng cốt đưa công nghệ về với nhân dân, xóa nhòa ranh giới giữa nông thôn và thành thị, giữa cái mới và cái cũ, giữa những người đã sẵn sàng và những người còn e ngại. Hòa Vang đang làm được điều đó lặng lẽ nhưng bền bỉ, bằng trái tim và bàn tay của những người trẻ mang khát vọng cống hiến. Và có lẽ, một tương lai số toàn diện và nhân văn sẽ bắt đầu từ những việc tưởng chừng nhỏ bé như vậy, một lần hướng dẫn tận nhà, một lần giải thích kiên nhẫn, một lần cài đặt thành công VNeID cho một người dân vùng quê để từ đó, công nghệ không còn là điều gì xa xỉ, mà trở thành một phần của đời sống, của lòng tin và sự phát triển bền vững.

                     Quốc Lành